بررسی تاثیر ارتفاع بر کمیت و کیفیت مواد موثره اسانس گیاه rosmarinus officinalis l. کشت شده در دو منطقه از استان مازندران

رشد و عملکرد دارویی گیاهان در اکوسیستم ها، تحت تاثیر عوامل مختلفی نظیر نوع گونه، اقلیم، خاک، ارتفاع از سطح دریا و موقعیت جغرافیایی قرار دارد. پژوهش حاضر به منظور بررسی اثر ارتفاع از سطح دریا بر میزان و تنوع مواد موثره اسانس گیاه رزماری (rosmarinusofficinalisl.) در دو رویشگاه (بهشهر: 2700 متر و بلده: 3215 متر) واقع در استان مازندران در قالب طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار انجام شد. برداشت اندام هوایی گیاه به صورت تصادفی، اسانس گیری به روش تقطیر با آب و آنالیز مواد موثره اسانس با استفاده از دستگاه های گاز کروماتوگرافی و گاز کروماتوگراف متصل شده به طیف سنج جرمی انجام گرفت. نتایج نشان داد بازده اسانس در رویشگاه­های بهشهر و بلده به ترتیب 02/0 و 01/0  درصد و اجزای عمده اسانس در جمعیت بهشهر شامل: آلفا- پینن (28/14درصد)، 1و 8- سینئول (04/13 درصد)، بی سیکلو [3.1.1] هپتا-3 (44/6 درصد)، بی سیکلو [2.2.1] هپتان-2 (97/5 درصد)، کامفور (93/5 درصد) و ترانس-کاریوفیلن (51/5 درصد) و در جمعیت بلده به ترتیب: آلفا- پینن (80/12 درصد)، 1و 8- سینئول (08/12 درصد)، کامفور (20/8 درصد)، ترانس-کاریوفیلن (71/7 درصد) و  بی سیکلو [3.1.1] هپتا-3 (48/6 درصد) که از مهمترین ترکیبات اسانس بودند. یعنی تغییر در کمیت و کیفیت مواد موثره اسانس رزماری، نشان دهنده تاثیر شرایط اقلیمی نظیر اختلاف ارتفاع از سطح دریا بر کمیت و کیفیت اسانس است.